Danh sách mua sắm đầu năm của Iran rất dài, bao gồm 167 chiếc máy bay. Tất cả là hàng Airbus, trừ 40 chiếc ATR . Dự kiến giỏ hàng Boeing cũng sẽ bao gồm cả trăm con chim sắt.

Trong giỏ hàng cực khủng của Iran có 8 chiếc A380 siêu bự - Ảnh: Reuters

Con số 167 máy bay được tiết lộ chiều 24.1, gồm 140 chiếc Airbus, đã tăng lên so với số lượng 114 chiếc được đưa ra trước đó. Trong số này có 8 chiếc “siêu máy bay” cực lớn A380.

Cú “shopping hàng loạt” của Iran chỉ mới là phi vụ quan trọng đầu tiên sau khi Iran thoát ly khỏi hàng rào cấm vận khó chịu của Mỹ và các nước phương Tây hồi tuần trước. Đây là điều kiện mấu chốt trong thỏa thuận hạt nhân mà Iran trước đó đã ký kết với thế giới. Thỏa thuận cũng đã “cởi trói” cho các khoản tài sản của Iran bị đóng băng bấy lâu nay trị giá hàng tỉ USD, đồng thời mở rộng cửa cho các công ty quốc tế xưa nay bị cấm làm ăn với Iran.

Tại hội thảo với một loạt ông trùm máu mặt ngành hàng không hôm 24.1 tại Tehran, Bộ trưởng Giao thông Iran, ông Abbas Akhoondi hồ hởi tuyên bố: “Tôi nắm tay các bạn trong tình thân ái”.

Còn Thứ trưởng Bộ Giao thông Iran, Fakhrieh Kashan nói rằng dự kiến cả 8 chiếc “siêu máy bay” A380 sẽ được giao hàng vào năm 2019. Reuters đưa tin, trong giỏ hàng của Iran cũng bao gồm cả 16 chiếc A350, loại máy bay đường dài mới nhất của châu Âu. Ngoài ra, Iran cũng sẽ mua cả những dòng máy bay đã ngưng sản xuất.

Tập đoàn Airbus dự kiến hốt đậm sau cú mua hàng đầu năm của Iran - Ảnh: Reuters

Giá trị của giỏ hàng trên khoảng 20 tỉ USD. Tuy nhiên, với một đơn hàng “mua sỉ” như vậy, Iran chắc chắn sẽ được giảm giá đáng kể.

Bên cạnh đó, Iran cũng đang tìm kiếm mua 4 chiếc A340 cũ để có thể đưa vào sử dụng ngay lập tức trong thời gian chờ giao các loại máy bay mới.

Cú thông báo mua hàng gây sốc của Iran hôm 24.1 được nhận định rằng không những muốn nhấn mạnh tiềm năng kinh tế của nước này mà cũng muốn gửi đến Boeing, hãng sản xuất máy bay của Mỹ. Không có một lãnh đạo cấp cao nào của Boeing có mặt tại hội thảo hôm 24.1 và cũng không một món hàng nào mang nhãn hiệu này được Iran thông báo mua.

Trước đó, Boeing thông báo đang xem xét lại quy trình cần thiết để làm ăn với Iran. Các nhà phân tích cho rằng cùng với các nhà cung cấp khác của Mỹ, Boeing vẫn đang lo ngại sự chống đối Iran từ quốc hội và các đồng minh Mỹ tại vùng Vịnh - những “khách sộp” khác của Boeing.

Riêng thứ trưởng Kashan thì đã tuyên bố rằng Iran sẵn sàng mua ít nhất 100 món hàng nữa mang nhãn hiệu Boeing - nhà sản xuất máy bay lớn nhất hành tinh.

Rõ ràng Iran đang có nhu cầu rất lớn nhằm nâng cấp đội máy bay cũ kỹ, èo uột bao nhiêu năm hoạt động chập chờn vì lệnh cấm vận. Nhưng tốc độ mua hàng của Iran đang làm người ta chóng mặt.

Các chuyên gia hàng không cho rằng sự phát triển ngành hàng không của Iran còn phụ thuộc rất nhiều vào tốc độ và trình độ xây dựng cơ sở hạ tầng cũng như đào tạo chuyên môn hàng không.

Kiều Oanh